Vầng trăng hy vọng
ánh trăng (ngắm trăng)
Trung địa ngục không có hoa, không có diệc,
Cho thi lương thấp?
Hướng về phía trước khán giả, Minh Nguyệt,
Nguyên tham gia động viên khán giả.
dịch:
Trong tù không rượu không hoa,
Trước một cảnh đẹp đêm nay, bạn biết làm thế nào?
Anh vui mừng trong dòng sông và nhìn vào mặt trăng sáng,
Từ ngưỡng cửa, trăng nhìn nhà thơ.
Dịch thơ:
Trong tù không rượu không hoa,
Một cảnh tượng tuyệt vời đêm nay, khó có thể thờ ơ;
Ai ngắm trăng soi qua cửa sổ,
Trăng ngó nhà thơ ngắm cửa.
(Nam Trân)
Nguồn: Hồ Chí Minh Toàn tập (Tập 3), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000.
thẩm quyền giải quyết:
Phân Tích Bài Thơ Vọng Nguyệt (Ngắm Trăng) từ Nhật ký trong tù Hồ Chí Minh.
Năm 1942, trong thời gian bị tù đày ở Trung Quốc, Bác Hồ đã viết nhật ký trong tù. Vầng trăng hy vọng là một trong những bài thơ hay của Bác trong nhật ký, và cũng là bài thơ hay Bác viết về trăng.
Ngục giữa không có hoa, không có diệc,
Cho thi lương thấp?
Hướng về phía trước khán giả, Minh Nguyệt,
Nguyên tham gia cổ vũ đám đông.
(Trong tù không rượu không hoa,
Một cảnh tượng tuyệt vời tối nay, thật khó để thờ ơ!
Mọi người ngắm trăng soi qua cửa sổ
Trăng nhòm nhà thơ ngắm cửa).
(Nam Trân dịch)
Trăng từ xa xưa đã là một chủ đề lớn trong thơ ca. Đối với người xưa, trăng là biểu tượng của vẻ đẹp trong sáng, ngắm trăng là một thú vui mang nhiều ý nghĩa thi ca và triết lý. Người xưa ngắm trăng, có hoa, có rượu, có bạn tri âm, ngâm thơ, suy ngẫm chân lý cuộc đời. Rượu ngon, hoa đẹp và bạn tốt, bạn sẽ tận hưởng một tháng khi bạn thư thái và tâm hồn thư thái. Có lẽ lối sống ấy đã tác động sâu sắc đến tâm hồn Hồ Chí Minh nên Người đã nhấn mạnh ngay ở câu thơ đầu:
“Ngục giữa không có diệc hoa”
(Không có rượu hay hoa trong tù.)
Câu thơ nói rõ cảnh Bác ngắm trăng đêm nay: không rượu không hoa. Điều kiện nhà tù có nghĩa là ngắm trăng vào ban đêm thiếu tất cả mọi thứ. Tuy nhiên, vẫn có một tâm hồn say đắm vầng trăng cao. Nếu chấp không nói có, ý thơ trỗi dậy, không còn vướng bận:
“Đối với bài kiểm tra lương thấp?”
(Cảnh đẹp đêm nay, khó mà thờ ơ!)
Trước đêm trăng quá đẹp, Hồ Chí Minh bỗng muốn thưởng trăng mà tiếc không có rượu, có hoa. Nếu chỉ nhìn trăng thôi thì ý nghĩa nhìn trăng sẽ không còn. Nếu bạn thờ ơ với ánh trăng đẹp, có thể bạn đã phản bội trái tim của tạo hóa đã hào phóng ban cho. Kỉ niệm rượu nhớ hoa trong cảnh lao tù khắc nghiệt ấy cho thấy người tù này không mải mê với ách vật chất nặng nề, tâm hồn vẫn tự do, vẫn ung dung, vẫn khao khát thưởng ngoạn cảnh trăng đẹp.
Trong nguyên bản, chú viết: Cho thi lương thấp? (Trước cảnh đẹp đêm nay, biết làm sao?). Câu thơ được dịch là: “Cảnh đẹp đêm nay, khó mà thờ ơ” mất đi sự bồn chồn, bối rối của nhân vật trữ tình đồng thời cũng làm mất đi sự lãng mạn, nhạy cảm với thiên nhiên trong tâm hồn Bác.
Câu thơ có một sự khắc khoải, bối rối rất nghệ thuật trước cảnh đẹp Bác Hồ dưới ánh trăng, nó thể hiện rõ tâm hồn nghệ sĩ chân chính của Người. Và trong tù, họ có thể được ngắm trăng thật, và điều đó càng khiến họ bồn chồn và bối rối hơn. Người chiến sĩ cách mạng tài giỏi và vĩ đại ấy dù đang ở trong tù vẫn là một người yêu thiên nhiên nồng nàn, hồn nhiên và vô cùng xúc động trước vầng trăng đẹp.
Vượt qua giây phút bối rối, chàng hướng về vầng trăng, thả hồn theo ánh sáng diệu kỳ:
“Nhắm mục tiêu nhân đạo trên hai mặt khán giả,
Nguyệt vào khán đài động viên nhà thơ”.
(Ai ngắm trăng soi qua cửa sổ,
Trăng nhòm nhà thơ nhìn ra cửa.)
Chữ chỉ người (người, nhà thơ) và chữ tháng (tháng) ở hai đầu, ở giữa là cửa ngục (bài thơ). Tuy nhiên, con người và mặt trăng vẫn tìm thấy sự đồng điệu với nhau. Qua song sắt nhà tù, Bác vẫn cảm nhận được vẻ đẹp tuyệt vời của thiên nhiên và ánh trăng. Xiềng xích nhà tù chỉ trói được thân xác Bác chứ không ngăn được tâm hồn nhà thơ bay bổng vào thiên nhiên rộng lớn. Kết cấu tương phản này đã làm nổi bật tình cảm mãnh liệt giữa người đàn ông với vầng trăng, làm nổi bật mối quan hệ thân thiết mà từ lâu đã trở thành tri kỷ (chú với trăng).
Vượt qua mọi gian khổ, tù đày, tra tấn của ngục tù, Bác không hề bi quan, ngược lại, Người vẫn thản nhiên, ung dung, tự tại theo vẻ đẹp của trăng. Song sắt nhà tù không thể kìm hãm khát vọng tự do mãnh liệt của Bác, Bác đã thoát ra khỏi ngục tù tinh thần bằng thơ ca.
Đoạn thơ đồng thời thể hiện tình cảm thiên nhiên đặc biệt sâu sắc, bền chặt, biểu hiện nổi bật của tâm hồn nghệ sĩ ở Bác, nhưng cũng thể hiện sức mạnh tinh thần to lớn của người chiến sĩ vĩ đại ấy. Bởi vậy, có thể nói đằng sau những vần thơ rất mực ấy là một tinh thần thép, biểu hiện ở đây là sự tự do nội tâm, phong thái ung dung vượt qua gánh nặng ngục tù. Qua bài thơ, người đọc cảm nhận được người tù cách mạng dường như không mảy may quan tâm đến xiềng xích, đói rét, rệp, ghẻ lở… chế độ nhà tù khủng khiếp, bất chấp những song sắt khắc nghiệt của ngôi nhà. tâm hồn họ bay lên ‘đối mặt nói chuyện’ với vầng trăng tri âm.
Bài thơ là minh họa sinh động cho hai câu thơ Hồ Chí Minh viết trên bìa sách Nhật ký trong tù:
“Thi thể ở trong ngục tối
Linh hồn ở bên ngoài.”
Điều đáng chú ý là thơ Bác Hồ đã dành một vị trí trang trọng cho tháng. Ngoài bài thơ Vọng nguyệt, Bác Hồ còn viết nhiều bài thơ khác về trăng: giữa mùa thu (viết khi chú bị giam trong nhà tù Tưởng Giới Thạch); Cảnh khuya (1947); Rằm tháng giêng (Bản gốc) (1948); chống lại mặt trăng (Hội thoại) (viết trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp). Có thể thấy giữa trăng và thi nhân có sự hòa hợp nhịp nhàng, như tri kỉ đồng điệu. Vì vậy, viết về trăng, thơ Hồ Chí Minh bộc lộ một tâm hồn nhạy cảm trước vẻ đẹp và sự tinh tế của cảnh vật thiên nhiên. Ngoài ra, chất nghệ thuật còn là chất phác ở tâm thái ung dung, lạc quan, luôn hướng về phía ánh sáng của người lính. Mặt khác, những bài thơ viết về trăng thể hiện một phong cách độc đáo trong ca từ của ông, đó là sự kết hợp giữa tinh thần cổ kính và hiện đại.
Ngắm trăng (Vọng nguyệt) là một bài thơ hay trong thơ cổ. Nhà thơ gặp trăng đẹp thì làm thơ, có rượu có hoa thì càng tuyệt. Người xưa chỉ ngắm trăng khi nhân duyên thuận lợi, tâm hồn thư thái. Nhưng ở đây, dù trong hoàn cảnh vô cùng bất lợi, Bác vẫn hướng lòng mình về ánh trăng sáng. Điều này thể hiện tình yêu thiên nhiên, tinh thần lạc quan và phong thái ung dung của Bác trong ngục tối.
Highway (Đi trên đường)
Phát hiện nhân tài, giấu nan
Côn trùng ngoại sinh Trùng Khánh ngủ
Chongsan tung ra một phong cách cao độc đáo
Kho báu vĩ đại của vương miện.
Dịch
Có đi đường mới biết đường khó.
Hết lớp núi này đến lớp núi khác;
Vượt qua các lớp núi đến đỉnh cao nhất,
Rồi ngàn dặm nước ngọt thu về trong tầm mắt.
Dịch thơ:
Trên đường đi gặp những kẻ khó tính,
Núi cao rồi lại núi cao;
Núi cao đến tận cùng,
Trước mắt cả lũ non nước trùng phùng.
(Nam Trân)
Nguồn: Hồ Chí Minh Toàn tập (Tập 3), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000.
thẩm quyền giải quyết:
Phân tích bài thơ Tàu Lộ trong tác phẩm Nhật ký trong tù của Hồ Chí Minh
bài thơ “Hãy đi trên một chuyến đi” (trích Nhật ký trong tù của Hồ Chí Minh)) khắc họa chân thực những gian khổ mà người tù phải đối mặt, đồng thời khắc họa chí khí của người chiến sĩ cách mạng Hồ Chí Minh, thể hiện ý nghĩa triết lý cao cả.
Bài hát bắt đầu: “Phát hiện tài năng, thoát khỏi bạc hà” (Có đi mới biết gian nan) Nói về sự khó khăn của con đường. Cách nói trực tiếp: đi phượt – vất vả: phải tự mình rèn luyện, trải nghiệm thì mới hiểu được bản chất của sự việc. Đây không chỉ là một bản đồ đường đi, mà còn phải khơi gợi những suy nghĩ sâu sắc. tin nhắn “bỏ trốn” chỉ ra rằng con đường rất mệt mỏi, chỉ những người đã trải qua nó mới có thể cảm nhận hết nghịch cảnh đó.
Khổ thơ thứ hai khắc họa rõ nét những khó khăn, gian khổ mà người tù phải trải qua: “Giấc mơ côn trùng Circuminaria externa”. Câu thơ có nghĩa là có nhiều ngọn núi cao, từ cao này đến cao khác, khó khăn không giảm và không dừng lại. “giấc mơ thấy giun” Người ta đã xác nhận rằng cân nặng không những không giảm mà còn tăng lên. tin nhắn “sâu” cộng với rec “hô” những khó khăn và nghịch cảnh ngày càng tăng, hiện ra trước mắt người đọc là núi cao và mây trời. Đây là sự suy ngẫm về những vất vả, xoay vần của cuộc đời; nêu cao ý chí, nghị lực để vượt qua tất cả. Nó cũng là hình ảnh ẩn dụ về con đường cách mạng, con đường đầy gian nan thử thách.
Đến câu thơ thứ ba, Cấu trúc thơ có sự thay đổi lớn: “Chồng San Đang, Cao Phong Hoàng Hậu”. Bài hát diễn tả hoàn cảnh vượt qua mọi khó khăn, nghịch cảnh “đến tận cùng”: Khó khăn nào rồi cũng sẽ qua, khó khăn nào sẽ đến sau. Tứ tấu cổ điển”bài cao“Nhấn mạnh phong thái ung dung chiếm lĩnh phong cảnh, hòa mình vào vũ trụ bao la, rộng lớn. Con người dường như được so sánh với thiên nhiên vũ trụ, thản nhiên giữa đất trời, ta không thấy bóng dáng tù nhân bị giam cầm trong thực tại mà chỉ có một tâm hồn tự do ngự trị. Đi qua khó khăn sẽ đến đích, càng khó khăn bạn càng đến gần đích
Câu cuối của bài thơ là lời khẳng định chắc nịch về kết quả đạt được sau khi vượt qua mọi khó khăn: “Vạn Lý Trường Thành Kho Báu Còn Lại”. Điều ngạc nhiên là thành quả đó không phải là giá trị vật chất mà là niềm vui tinh thần. Lúc này, người qua đường như một lữ khách bình dị, say sưa nhìn lại cảnh thiên nhiên bao la, nhìn lại những gì mình đã trải qua. Vị trí, địa vị của con người trong việc chinh phục tự nhiên, vượt qua những giới hạn của chính mình: “Thu vào mắt muôn loài nước non”. Con người thực sự làm chủ thiên nhiên, đất trời. Câu thơ là niềm vui vô bờ bến khi được đứng tự do nhìn ngắm cảnh vật bên dưới. Suy ngẫm về cuộc sống: vượt qua khó khăn sẽ đạt đến đỉnh cao của chiến thắng. Hình ảnh người chiến sĩ cộng sản trên đỉnh cao chiến thắng, qua đó thể hiện nghị lực, sự lạc quan, yêu đời của Bác dù đường sá tấp nập, chân tay bị xiềng xích.
Từ việc đi trên một hành trình, bài hát mang đến một chân lý về cách sống vượt qua khó khăn sẽ dẫn đến thành công. Bài hát cho ta bài học về cuộc sống nhiều khó khăn, nguy hiểm, bài học về lòng quyết tâm, vượt qua khó khăn, vươn tới chiến thắng trên đường đời. Đời người trăm năm, ai cũng phải đi trăm năm. Có một con đường để làm việc kiếm sống, có một con đường để nổi tiếng và sự nghiệp. Tuổi trẻ có cách học. Ca khúc Đi đường trở thành hành trang để mỗi chúng ta tìm thấy sức mạnh vươn lên thực hiện ước mơ của mình.
