Cảm nhận bài “Cảnh Pác Bó” của Hồ Chí Minh.
bài thơ “Cảnh Pác Bó” được viết trong một hoàn cảnh đặc biệt: Tháng 2-1941, sau 30 năm bôn ba hoạt động cách mạng ở nước ngoài tìm đường giải phóng dân tộc, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc về nước trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng trong nước. Người dân sống và làm việc trong điều kiện vô cùng khó khăn ở hang Pác Bó, Cao Bằng, gần biên giới Việt – Trung. Nhưng với tinh thần lạc quan cách mạng, nụ cười hóm hỉnh, vui vẻ, Bác Hồ đã làm thơ về những ngày khó khăn ấy.
Bài hát có bốn câu, với giọng bông đùa hóm hỉnh, toát lên vẻ vui tươi, thoải mái. Đằng sau niềm vui ấy ẩn chứa vẻ đẹp tâm hồn giản dị mà cao cả, đầy dũng khí của Bác.
Về kết cấu, có thể thấy bài tứ tuyệt này gồm hai phần: Ba câu đầu tả cảnh và nói về sự việc ở Pác Bó. Câu cuối nêu cảm nhận về cuộc sống ở Pác Bó và quan niệm sống của người chiến sĩ cách mạng trong những ngày đầu hết sức khó khăn?
Cụ thể, ở ba câu đầu, qua lời kể và miêu tả, quan niệm về dòng sông của tác giả đã phần nào được bộc lộ, để nhà thơ có thể tổng kết lại như một lời khẳng định đầy tự hào: Đời cách mạng thật sang. . Tinh thần của bài thơ, khí chất của nhà văn, dấu ấn của tác giả được cô đọng và tỏa sáng trong đoạn thơ này.
3 câu thơ đầu thể hiện niềm đam mê thú rừng, cách sống cao thượng của người xưa. Câu mở đầu bài thơ có giọng điệu khoan thai, khoan thai, đọc lên ta có cảm tưởng như Bác sống một cuộc đời thật nhàn nhã, hòa với nhịp điệu của núi rừng:
“Sáng ra bờ suối, chiều vào hang”.
Câu thơ ngắt quãng tạo thành hai đợt sóng đôi, toát lên vẻ nhịp nhàng, trật tự: “sáng ra”, “bóng tối vào”… Hơn nữa, câu thứ hai là một câu nói đùa, nói rằng thức ăn của những người sống ở các khe suối và hang động rất đầy đủ và phong phú:
“Cháo rau củ tráng xi măng đã sẵn sàng”.
Có người nhận ra rằng dù chỉ có bột với măng nhưng tinh thần cách mạng vẫn sẵn sàng. Cách hiểu đó không sai về mặt ngữ pháp, nhưng tôi không thực sự thích nó với giọng điệu vui tươi, thoải mái của cả bài. Có lẽ nên hiểu rằng: Đồ ăn (cháo thịt lợn, măng) lúc nào cũng sẵn.
Câu đầu tiên nói về cuộc sống, câu thứ hai nói về ăn uống. Cả hai câu đều là tả hoạt động vật chất, chỉ có câu cuối là bộc lộ cảm xúc, suy nghĩ. Cách hiểu như vậy sẽ phù hợp với mạch thơ, với cấu trúc bài thơ mạch lạc hơn. Hai câu thơ này gợi cho ta cảm xúc thơ của bài ca dao “Cảnh rừng Việt Bắc” (1947) Bác Hồ cũng miêu tả niềm vui và sự mãn nguyện trong cuộc sống nơi núi rừng:
Khách đến gọi ngô nếp nướng
Săn chén thịt rừng nướng
Non xanh nước biếc chảy miên man
Rượu ngọt chè tươi uống say
Với Bác Hồ ở Việt Bắc, “Rượu xanh trẻ nổi tiếng”, “rượu ngọt và trà tươi” Mà còn “vẫn sẵn sàng” Muốn gì thì cứ đi “thoải mái”, “có thể mặc được” thích, thích “Cháo măng” Pác Bó. Nhưng thực ra, những câu thơ trên về cuộc sống của Bác ở PBó là hoàn toàn có thật, sự thật đầy gian khổ nhưng đã trở nên giàu có và sang trọng thực sự.
Vì vậy câu thơ như một nụ cười hồn nhiên vượt qua nghịch cảnh. Nhưng không phải ai cũng có được nụ cười đó trong hoàn cảnh đó. Nụ cười của Bác như xua đi mọi nhọc nhằn của cuộc đời cách mạng, không những thế còn bộc lộ một niềm vui sâu xa: được hòa mình với thiên nhiên phóng khoáng một cách dung dị và ung dung, nhã nhặn, tự tại. Đó là con thú rừng của Bác Hồ, dũng cảm của Hồ Chí Minh như Bác Hồ đã nói với những người báo chí tháng 1 năm 1946: “Tôi chỉ có một nguyện vọng, nguyện vọng tột cùng là nước ta được độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào đều có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành. Còn tôi, tôi dựng một căn nhà nhỏ, nơi có non xanh nước biếc, để câu cá, trồng rau, sớm chiều rong chơi với những ông già nhặt củi, những đứa trẻ chăn trâu chẳng có gì để làm gì với vòng danh lợi.như Bác đã phát hiện và khẳng định trong nhiều bài thơ khác của Người.
Sự gần gũi hòa hợp với thiên nhiên trong cuộc sống giản dị, thanh đạm là nét đặc trưng làm nên thế giới tinh thần phong phú của Bác, khiến Người vừa giống một nhà hiền triết phương Đông, vừa giống một ẩn sĩ. , một nhà sư. Thì ra vẫn tồn tại trong con người chiến sĩ cách mạng vĩ đại ấy “Lan Tuyền Khách”. Rừng Thú Tuyền là một tình cảm cao quý, nó đã có truyền thống từ xa xưa. Các bậc hiền nhân, trước cuộc đời nhơ nhớp, bụi trần, từ bỏ danh lợi tìm về núi rừng ẩn dật, bầu bạn với cây cỏ, chim muông, quạt đèn trăng:
Một thiên hà vui nhộn của vỏ sò một mình
Mai là bạn cũ, Hạc là người quen
Vui trong rừng cũng vui với nghèo. Cảm hứng về niềm vui thoát nghèo để lại hàng loạt sáng tác trong thi ca truyền thống:
Nguyễn Bỉnh Khiêm viết:
Mùa thu ăn măng, mùa đông ăn giá
Mùa xuân bơi hồ sen, mùa hạ bơi hồ sen
Cuộc sống của Bác không khác với sự thanh đạm, mà là cuộc sống cao thượng giữa thiên nhiên của người xưa. Nguyễn Trãi viết trong “Côn Sơn Ca”:
Nửa đời chôn vùi mãi trong rừng
Chín cái vạc để làm gì?
Nước cơm rau củ, hài lòng
Nghèo, nhưng nó cảm thấy như “điềm tĩnh”, Là “rất hợp thời trang”Là “không đáng kể”. Vì thanh đạm khó nghèo là biểu hiện của sự giàu có về đạo đức và tinh thần, một thái độ sống cao thượng. Vì vậy, có một cảm giác rất hài lòng, tự hào vì mình nghèo, một cảm giác “nghèo mà sang”.
Và bàn đá tự nhiên của chú giống đá Côn Sơn của Nguyễn Trãi:
Côn Sơn có rêu đá
Tôi ngồi trên tảng đá như một tấm thảm mềm.
Tuy nhiên, “thú tính” của Nguyễn Trãi là “thú tính” của một ẩn sĩ bất lực trước hiện thực xã hội và muốn “thu mình trong lòng”, tìm lẽ sống cho riêng mình. “dị giáo hòa bình”. Tại thành phố Hồ Chí Minh, “Quái thú của rừng” vẫn gắn liền với những người đàn ông hành động, những người lính. Nhân vật trữ tình trong bài thơ mang dáng vẻ của một ẩn sĩ nhưng thực chất đó là một người lính tận tụy trung thành với tự do, độc lập của núi rừng:
Bàn đá chông chênh lịch sử Đảng.
Cứ tưởng bàn đá tự nhiên bên suối phải là nơi đưa khách đến chơi cờ, uống rượu, nhưng ở đây nhà thơ hiền Hồ Chí Minh đã ngồi dịch lịch sử Đảng, bởi lẽ nhà hiền triết ấy là người chiến sĩ cách mạng đang lo lắng và nhen nhóm. cho một phong trào cách mạng nổ ra từ thượng nguồn hang Pắc Bó này.
Nếu hình ảnh “bàn đá không an toàn” tính chất gợi lên thế bấp bênh, ổn định của cách mạng những ngày đầu, cụm từ “lịch sử đảng” Được đúc lại kiên cố khiến bàn đá không còn lung lay. Con người đã vượt qua hoàn cảnh, tỏ ra tự chủ, tin vào chính mình. Nó không phải là một ẩn sĩ. Và ba chữ “dịch sử Đảng” soi sáng hồn thơ quân sự của người cộng sản Hồ Chí Minh, nhắc nhở ba chữ “đàm phán quân sự” trong một câu “Thánh địa cho các cuộc nói chuyện quân sự” mà anh ấy đã viết 7 năm sau trong một đêm “Mục tiêu ban đầu” Trăng tròn giữa đêm rừng:
Cuộc sống thực sự là cách mạng.
Câu cuối như một lời tổng kết hóm hỉnh, đồng thời là lời khẳng định đầy tự hào về cuộc đời hoạt động cách mạng của Người. Thật không thể tin được vì nó mang lại một quan niệm mới và đẹp về cuộc đời của người cộng sản Hồ Chí Minh. Người ta có thể nói rằng cuộc đời cách mạng thật vinh quang, thật vinh quang, thật cao đẹp… nhưng chưa ai khẳng định điều đó. “Cuộc sống thực sự là cách mạng cho” như một người chú.
Ba câu trên đã được cô đọng, chắt lọc thành một quan điểm sống mới, mang đậm bản sắc Hồ Chí Minh: một cuộc đời cách mạng, một cuộc đời nằm vùng bí mật, chịu đựng gian khổ, thiếu thốn. Nếu một người đã sống vì một lý tưởng cao đẹp thì cuộc sống đó vẫn có một hương vị, một sở thích riêng, một giá trị mà những cuộc sống khác không thể có được: “Thật sự đã hát”! Từ “sang” vừa có nghĩa là sang trọng, phú quý vừa thể hiện phong cách vượt lên trên vật chất tầm thường để đạt tới đời sống tinh thần cao cả, đậm nét truyền thống.
Đồng nhất với nó có nghĩa là rất yêu cuộc sống đó, rất coi trọng nó, rất tự hào về nó. Không phải ai cũng cảm nhận và hiểu điều này như một người chú. Viết một bài thơ như vậy phải từ một góc nhìn mới, một tầm tư duy cao, một nhân cách đáng trân trọng. Nhưng chiều sâu và sự tuyệt vời của câu thơ được viết một cách vui tươi và hài hước là BHo của chúng tôi. Câu thơ như tiếng cười hồn nhiên của người lính trước cuộc sống gian khổ, khó khăn không chút ưu tư. Vì đó là bản chất của Bác Hồ, là máu thịt và linh hồn của Bác mà Bác đã hóa thân vào thơ ca. Câu thơ cất lên bài hát, mỗi dòng phía trên đều đẹp, cho đến dòng cuối cùng này, bài hát tỏa sáng. Và từ “SANG TRỌNG” kết thúc bài thơ như một lời khai nhãn thể hiện niềm lạc quan cách mạng trong quan niệm sống cao cả tuyệt vời của Bác. Bởi Bác Hồ là người thấu hiểu gian khổ, khó nghèo, nghèo khó là hiện tại, giàu sang là tương lai; hay đúng hơn, nghèo đói là điều kiện vật chất hôm nay, và xa hoa là xu thế tất yếu của cách mạng ngày mai.
Giai điệu tổng thể của bài hát tươi mới, tự nhiên, hóm hỉnh và một chút vui tươi. Điều đó cho thấy dù sống trong gian khổ nhưng tâm trạng của Bác vẫn rất lạc quan, hơn nữa Bác còn cảm thấy vui vẻ, thoải mái khi sống giữa núi rừng hoang vu. Làm cách mạng và sống hòa mình với thiên nhiên là niềm vui lớn của nhà thơ cách mạng Hồ Chí Minh. Những năm tháng sống và làm việc ở Pác Bó, thực tế Bác đã phải trải qua muôn vàn khó khăn. Nhưng những vất vả, cơ hàn, măng non, bấp bênh bàn đá… không dập tắt được niềm tin, niềm vui khi ngày giải phóng đến gần. Với niềm tin ấy, những rắc rối nhỏ nhặt trong cuộc sống cá nhân có nghĩa lý gì, thậm chí, tất cả đều trở nên xa xỉ. Bài hát cũng thể hiện nhân cách cao cả của Hồ Chí Minh và sự hy sinh thầm lặng của Người cho đất nước.
Cảnh Pác Bó Là một bài tứ tuyệt giản dị, xen lẫn những câu đùa vui, thể hiện tinh thần lạc quan, phong thái ung dung của Bác Hồ trong thời kỳ cách mạng khó khăn ở Pác Bó. Đối với ông, được làm cách mạng và sống hài hòa với thiên nhiên là niềm vui lớn.
