Cảm nhận vẻ đẹp tiềm ẩn của người vợ mà chúng tôi phát hiện ra trong một truyện ngắn “Người Đàn Bà Nhặt” của Kim Lân
Kim Lân là một hiện tượng trong làng văn học Việt Nam thế kỷ 20. Ông viết không nhiều nhưng tác phẩm nào cũng xuất sắc. Qua truyện ngắn Vợ nhặt, một tác phẩm xuất sắc của Kim Lân, người đọc thấy được trên những trang viết của nó tinh thần lạc quan của con người, cốt lõi của khát vọng cháy bỏng về một cuộc sống tốt đẹp của con người trong mọi hoàn cảnh, kể cả khi cận kề. chết chóc, đói khát. Những bức thư về đề tài nông thôn trước cách mạng của Kim Lân hấp dẫn người đọc bởi tính nhân văn. Ngay cả khi con người phải sống trong cảnh khốn cùng, bi đát nhất là nạn đói, cuộc sống bên bờ vực của sự sống và cái chết, nhà văn này vẫn tìm thấy ở họ niềm tin yêu cuộc sống và khát vọng sống. Sức sống tiềm ẩn kì diệu ấy được thể hiện rõ nét qua nhân vật người vợ “chọn”một người phụ nữ bất lực, lạc lối, được rồi nhân vật Tràng nhận nuôi.
Vợ “chọn” từng là nạn nhân của nạn đói với cuộc sống trôi nổi, bấp bênh.
Dưới ngòi bút của Kim Lân, người đàn bà nhặt được là một người đàn bà vô danh, không tên, không tuổi, không quê hương, không quá khứ. Không phải nhà văn kém ngôn ngữ đến nỗi không gọi tên được cô ta, mà vì cô ta là một con vịt lang thang trong cơn đói, một người đàn bà không tên. Từ đầu đến cuối, nhân vật này chỉ là một cái tên “cô”, “nó”, “vợ”, “cô dâu mới”, “nhà anh”. Nhưng nhân vật này để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.
Điều này thể hiện cả trong ngoại hình và tính cách của một người đói.
Lần đầu tiên, Bức tranh nổi lên là một bức tranh: họ đang ngồi giữa đám con gái, chờ nhặt những hạt rơi vãi ngoài cổng chợ tỉnh. Nghe Trang hát một câu chơi cho khuây khỏa “Mấy tiếng đồng hồ thèm ăn cơm trắng/ Ra đây đẩy xe bò với anhchợ “Ton Ton chạy qua đẩy xe Trang… cười tít mắt“. Thị đẩy xe mong được ăn nên nhiệt tình lắm, không nên ác ý.
Lần thứ haixuất hiện với vẻ ngoài kém hấp dẫn: Cô ấy là một phụ nữ gầy gò, “quần áo tả tơi như tổ đỉa”, “khuôn mặt người thợ cày xám xịt” nổi bật với “hai con mắt trũng sâu”. Có thể nói, cái đói đã làm cho cô xơ xác, tội nghiệp và gầy guộc hơn, khổ sở hơn. Cái đói không chỉ hủy hoại khuôn mặt mà còn hủy hoại cả nhân cách và phẩm giá của chị.
Cô trở thành vì đói “chảnh”, “nhão”, “chua ngoa, đanh đá”. Mà “cong”, “mịn” khi bạn giao tiếp. Cái đói khiến cô quên giữ lý trí và lòng tự trọng. Anh cứ rủ bạn đi ăn. Để được cho ăn, cô ấy đã sẵn sàng “lao xuống cầu thang để ăn một bát hoặc bốn cái bánh quế và không nói về nó.” Đây là sự tồn tại của cô ấy, đặt thức ăn lên trên nhân cách.
Đằng sau hoàn cảnh khốn khó, lạc lối, một người phụ nữ “nhặt“Anh ấy có một ý chí mạnh mẽ để sống.
Một đám người đang đùa giỡn. Giữa lúc đói khát khắp nơi, thấy một nhóm phụ nữ ngồi, anh lại đùa “Muốn theo anh về nhà thì ra ngoài thu dọn đồ đạc lên xe, chúng ta cùng nhau về nhà.”. Bắt câu được câu, cô ấy đồng ý, đồng ý không một chút đắn đo hay do dự. Trong khi đó, Trang là ai, tốt xấu ra sao? Nguồn gốc là gì? Thành phố nào hoặc ai biết. Chỉ cần vài bát bánh là mẹ có thể theo ngay Trang. Có phải thị chỉ đi theo Trang để kiếm ăn? Thị trường quá dễ dàng, quá hời hợt? Thực chất, hành động của chị Tràng đối với Tràng xuất phát từ nhu cầu bấu víu vào sự sống, từ lòng ham sống. Ngay cả với mọi thứ để ăn, ăn để tồn tại. Thị đồng ý không đi theo Trang. Đó là nhận thức về sự bám víu vào cuộc sống.
Thị đồng ý đi cùng Tràng vì cô ấy muốn được sống chứ không phải người đi tán tỉnh. Trước khi chết, người phụ nữ không từ bỏ cuộc sống. Ngược lại, cô vẫn vượt lên trên sầu muộn để xây dựng mái ấm gia đình. Lạc quan và yêu cuộc sống thành phố là một phẩm chất rất có giá trị. Như Kim Lân đã nói: “Trong hoàn cảnh khó khăn, dù cận kề cái chết nhưng những con người ấy không hề nghĩ đến cái chết, mà vẫn nhìn về cuộc sống, vẫn hy vọng, tin tưởng vào tương lai”.
Đằng sau vẻ ngoài nhếch nhác, bẩn thỉu, một người phụ nữ “chọn” Cô ấy là một người phụ nữ rất chu đáo, nhạy cảm.
Trên đường về, tâm trạng của chồng thay đổi rõ rệt. Nếu Mr. Tràng sung sướng, tự đắc tự đắc, người đàn bà xấu hổ. Trước những ánh nhìn “tò mò”, trước những lời giễu cợt, chọc ghẹo của những người bạn cùng nhà. Cô lúng túng, thiếu tự tin “chân giẫm lên chân… nón rách che nửa khuôn mặt”.
Về đến nhà chồng, thấy “ngôi nhà trống hoác nằm lọt thỏm trong mảnh vườn cỏ dại um tùm”, chị “ nén tiếng thở dài ”. Đây là tiếng thở dài ngao ngán, thất vọng nhưng cũng là sự chấp nhận. Ai ngờ chiếc phao cô vừa bám vào đã bị rách. Trong tiếng thở dài ấy là những lo lắng cho tương lai ngày mai và những lo lắng, trách nhiệm của chị trước hoàn cảnh gia đình chồng. Phải chăng chị đã ý thức được trách nhiệm của mình trong việc cùng chồng xây dựng gia đình? Tấm lòng của cô thật đáng quý biết bao.
Bước vào nhà, cô rụt rè và thận trọng “ngồi” vào mép giường (“Ngồi” – một tư thế ngồi không an toàn, không ổn định nhưng cũng rất trầm tư). Điều đó có nghĩa là, lời chào lịch sự, tử tế bà Tư (chào hai lần). Đây là hình ảnh đẹp về một người con dâu rất nề nếp trong mối quan hệ với mẹ chồng. Khi nói đến mẹ, Tràng chỉ biết “đứng sờ soạng vạt áo rách”.
Bên trong, một người phụ nữ gắt gỏng, yếu ớt “chọn” Cô ấy là một người phụ nữ tốt bụng, công bằng, chu đáo.
Sau đêm tân hôn, người phụ nữ đó đã thay đổi hoàn toàn tâm trạng và tính cách. Cô dậy từ rất sớm cùng mẹ chồng dọn dẹp nhà cửa. Sự thay đổi đó cũng rất dễ nhận ra: nếu thị trường hôm qua chua ngoa, gay gắt và lầm lì thì thị trường hôm nay cũng nhẹ nhàng không kém. Hơn ai hết, Trang cảm nhận trọn vẹn sự thay đổi kỳ diệu: “Tràng nôm Thị hôm nay khác lắm, rõ là người phụ nữ hiền lành, đoan chính, không còn cái vẻ tự đắc như những lần Tràng gặp ngoài tỉnh”. Câu nói này đã lột tả được cảm xúc chân thật của Tràng trước sự thay đổi tích cực của vợ. Liệu tình yêu đích thực với phép màu nhiệm có sức mạnh cảm hóa được cô?
Trong bữa cơm đầu tiên ở nhà chồng, dù bữa cơm chỉ có “Nồi cháo lỏng lẻo, ai húp hai bát là hết sạch”, cô phải ăn cháo cám, nhưng cô vẫn vui vẻ và mãn nguyện. Điều này đã mang lại sức sống và thông tin mới về thời gian cho mẹ con Tràng. Nghe tiếng trống thuế, nàng nói với mẹ chồng: “Bên Thái Nguyên, bên Bắc Giang người ta không đóng thuế nữa. Họ thậm chí còn phá hủy các kho thóc của Nhật Bản để chia cho người đói.” Sự am hiểu thị trường này dường như đã giúp Trang hiểu rõ con đường phía trước của mình “Trong tâm trí Trang, tôi vẫn hình dung một đám người đói khổ đi dọc bờ kè Sốp, trước mặt là lá cờ đỏ to tướng.“. Như vậy ta thấy nhân vật vợ Tràng, “cô dâu mới” đồng thời cũng là một sứ giả của cách mạng.
Trước vẻ đẹp tiềm ẩn của người vợ và sự thay đổi tâm tính của người vợ, Kim Lân bày tỏ tình cảm trân trọng, ngợi ca những phẩm chất tốt đẹp của người lao động nghèo. Tình cảm nhân đạo của nhà văn được thể hiện ở đây.
Xây dựng hình tượng người phụ nữ kén chọn, nhà văn đã đặt nhân vật trong một câu chuyện độc đáo; diễn biến tâm lý được miêu tả chân thực, tinh tế; Ngôn ngữ mộc mạc, giản dị phù hợp với tính cách nhân vật. Nghệ thuật trần thuật hấp dẫn, giàu kịch tính…
Hãy khám phá và khen ngợi vẻ đẹp tiềm ẩn của vợ bạn “chọn” là một sáng tạo độc đáo của Kim Lân. Thông qua nhân vật này, nhà văn đã thể hiện một ý nghĩa nhân văn cao cả: Người Việt Nam dù sống trong nghèo khổ đến đâu cũng luôn hướng về tương lai với niềm tin mãnh liệt vào cuộc sống. Những con người đói khổ, dù cận kề cái chết vẫn khao khát hạnh phúc, hướng về ánh sáng, tin vào cuộc sống và vẫn hy vọng vào tương lai, họ vẫn muốn sống, sống vì con người.
Phân tích nhân vật người vợ được miêu tả trong truyện ngắn Vợ nhặt của nhà văn Kim Lân
