Hình ảnh người mẹ trong truyện ngắn: Vợ nhặt (Kim Lân) và Chiếc thuyền ngoài xa (Nguyễn Minh Châu)

hình ảnh mẹ Trong một truyện ngắn: Người vợ trả lời (Kim Lân) và thuyền ngoài trờia (Nguyễn Minh Châu)

– Kim Lân là nhà văn chuyên viết về nông thôn và đời sống nhân dân, có biệt tài truyện ngắn. Người vợ trả lời là một truyện ngắn xuất sắc, viết về một tình huống “rước vợ” đặc sắc, thể hiện niềm tin mãnh liệt vào những phẩm chất tốt đẹp của người dân thường trong nạn đói thảm khốc.

– nguyễn minh châuu là nhà văn tiêu biểu trong thời kì chống Mĩ, cũng là nhà văn tiên phong trong thời kì đổi mới. Con tàu đã xa là một truyện ngắn xuất sắc của giai đoạn sau, viết về cuộc gặp gỡ của người nghệ sĩ với cuộc sống đầy nghịch lý của một gia đình hàng chài, qua đó thể hiện niềm xót thương, trăn trở trước con người và những trăn trở, trở về với trách nhiệm của người nghệ sĩ.

+ Ở hai phần, hai nhà văn đã xây dựng hai hình ảnh của người mẹ Dũng cảm, bao dung, thủy chung, khiêm tốn và giàu đức hy sinh là nét đẹp của người phụ nữ Việt Nam từ bao đời nay.

1. Nhân vật bà cụ Tứ – nhân vật người mẹ nghèo có tấm lòng bao dung.

– Nhà nghèo, mẹ già (tính nhẩm theo thói quen của người già), dân ngụ cư.

– Ngoại hình: đi chân đất, chậm chạp, run, vừa đi vừa ho, nhẩm tính toán theo thói quen của người già.

– Trước khi đi làm – thằng con ngu của bà – lấy vợ rồi bà ạ.Vâng, ngạc nhiên là tôi ngạc nhiên. Một tình huống đặc biệt khiến bà lão bất ngờ, đó là việc con trai bà lấy vợ. Bà lão ngạc nhiên thấy con trai mình vừa nghèo vừa xấu, dân đói khát không nuôi nổi. Trang còn dám lấy vợ, đem thêm mấy miệng ăn nữa. Khi đi làm về muộn, bà lão ngạc nhiên khi thấy một người phụ nữ đang ngồi ở đầu giường con mình, càng ngạc nhiên hơn khi người phụ nữ đó chào bà và giới thiệu Trang: “Hãy nhìn vào ngôi nhà của tôi, nó chào đón bạn”.. Cô bất ngờ đến mức không thể tin vào tai mắt mình. “Bà cụ chớp mắt cho bớt mờ vì bỗng bà cụ thấy mắt mình nhòe đi. Bà lão nhìn kĩ người phụ nữ một lần nữa, vẫn không nhận ra ai. Bà lão quay sang nhìn đứa con trai, tỏ vẻ không hiểu.

– Bà vừa mừng vừa tủi trước hoàn cảnh trớ trêu của con trai mình. Khi nhận ra điều này, tôi mới biết con trai mình đã “rước” được vợ “lặng lẽ cúi đầu”. Cô nghĩ đến nhiều cơ hội “wow”, “phẫn nộ”, “xin lỗi” cho số phận của con mình. Bà nghĩ đến người chồng đã khuất, đứa con gái đã khuất mà lòng nặng trĩu đau xót.

– Bà cụ Tứ vui mừng vì con trai mình nay đã có một mái ấm yên bình, xót xa như người mẹ không thể gánh vác đàn bà cho con. Giờ đây, giữa cảnh người chết đói “như ngả rạ” thì có người theo con là đàn bà. Nỗi buồn, nỗi tủi thân của người mẹ bị đẩy vào cảnh túng thiếu. Biết lấy gì cúng tổ tiên, tặng gì khi có vợ. Bà cụ Tứ khóc vì mừng con trai có vợ, bà khóc vì thương con dâu không biết làm sao để vượt qua khó khăn này. “Hai dòng nước mắt tuôn rơi từ vết nứt của cô ấy.” “Chúng ta chỉ là đám cưới thôi, thật xin lỗi!…” “Được, định mệnh của hai người là ở bên nhau, anh rất vui…”. “Tôi đang ngồi ở đây. Ngồi đây cho đỡ mỏi chân”.. Biết bao tình yêu thương chân thành, thiết tha của người mẹ được thể hiện qua những lời nói mộc mạc, giản dị ấy.

– Bà lão thấy thương con dâu, thương con và tủi thân: “Bà cụ nghẹn ngào không còn nói được nữa, nước mắt chảy xuôi dòng nước”. Biết bao lo lắng trong lòng.

– Từ niềm vui nàng trở lại nỗi lo âu bẩm sinh. Bà Tư thực sự lo lắng cho con trai, con dâu và gia đình nghèo khó giữa nạn đói này, liệu họ có đủ ăn không? Tương lai sẽ ra sao… Cô chấp nhận “hạnh phúc” gia đình. Nghĩ đến cảnh nghèo khó của mình, cô tự nhủ: “Sau bước vất vả, đói khổ này, người ta sẽ dắt con đi. Và con trai tôi chỉ có thể có một người vợ…”. Bà chỉ biết khuyên con, khuyên dâu thương yêu nhau, sống hòa thuận với nhau và cùng nhau vượt qua khó khăn. Đó là sự chăm sóc, nỗi đau của một người mẹ từng trải và nhận ra rằng cuộc đời có tấm lòng sâu sắc dành cho mình. Trong buồn đau lo lắng, niềm tin lại được nhen nhóm.

– Vượt qua nghịch cảnh, niềm tin của cô tiếp tục tỏa sáng. Trong niềm vui, nỗi buồn và sự lo lắng, người đọc vẫn thấy niềm vui của cô. Niềm vui tội nghiệp không thể cất cánh, nó cứ bị nỗi buồn và lo âu kéo theo triền miên. Nhưng bà Tư vẫn cố gắng vui vẻ, làm hài lòng con trai và con dâu.

+ Hướng tới những suy nghĩ tốt đẹp về tương lai: “Và sau đó, may mắn thay, anh ấy đã cho tôi khá…” vốn giàu có với ba gia đình nặng trĩu ba thế hệ. Nếu vậy, con cái của bạn sẽ đến sau. bà “Chúng tôi kể hết: chuyện vui, chuyện vui tính sau”.

+ Vui trong công việc tu sửa vườn tược, nhà cửa. Bà lão cày cỏ dọn vườn. “Khuôn mặt ủ rũ của cô ấy bừng sáng. Bà già với những hình xăm quét dọn và dọn dẹp nhà cửa.”

+ Vui bữa sáng, bữa đầu tiên với con dâu là bữa tiệc cháo loãng và tiếng “chào” chua chát – bữa cơm hàng ngày cơ cực nhưng bà lão cố gắng tạo niềm vui vận động. con trai và con gái – sự an ủi của trong pháp luật.

– Tuy cuộc đời khắc nghiệt, khắc nghiệt và tàn bạo nhưng đầy ắp tình mẹ con. Ông vẫn cố gắng tạo không khí đầm ấm, hòa thuận trong gia đình và kể chuyện làm ăn, chuyện chăn nuôi gà vịt… cười tươi lấy bát cháo cám cho con dâu.

Tuy nhiên, niềm vui ấy dù rất nhỏ nhoi nhưng mong manh vẫn bị chìm trong bóng tối hiện tại: tiếng khóc than, mùi khét của những đống củi cháy trong những ngôi nhà người dân đang chết đói. Bà lão nghĩ đến ông già, đến đứa con út, đến cuộc đời dài dằng dặc của mình, đến những “cái đói” trước mắt. Bà lão đang nghĩ đến đứa con trai, đứa con dâu của mình.

– Bà là hiện thân của những người mẹ nghèo từng trải và thấu hiểu: thương con hết lòng, thương những cảnh đời nghèo khổ, cơ cực. Cô ấy có một tầm nhìn về một cuộc sống gia đình hạnh phúc.

* Bình luận: Thông qua nhân vật bà cụ Tứ với những diễn biến tâm trạng phức tạp – dưới ngòi bút nhân đạo của Kim Lân – nội dung cảm động, nhân văn sâu sắc của “Những người đàn bà nhặt được” đã chạm đến nơi sâu thẳm nhất trong lòng người. khiến người đọc cùng khóc, cùng cười, cùng sống với nhân vật của mình.

2. Nhân vật người đàn bà hàng chài – nhân vật người mẹ chịu thương chịu khó hy sinh vì hạnh phúc gia đình.

– Là nhân vật chính, bà hàng chài có vai trò quan trọng trong việc thể hiện tư tưởng của tác phẩm. Nhân vật này được miêu tả sắc nét, theo sự tương phản giữa bên ngoài và bên trong, giữa sắc và chất.

– Sinh ra trong một gia đình giàu có nhưng bà hàng chài là một người xấu xí. Những nét thô kệch ấy, trong sự vất vả lo toan hàng ngày và mưu sinh, khi bước qua tuổi 40, lại càng đậm nét hơn.

– Sức chịu đựng và đức hi sinh thầm lặng của người đàn bà làng chài khiến bao người phải kinh ngạc.

+ Vừa từ thuyền xuống xe quét mìn, chị đã bị chồng giật thắt lưng đánh. Tưởng chừng nghệ sĩ Phùng sẽ né tránh hoặc la hét. Nhưng cô ấy chịu đựng, kiên nhẫn, cô ấy không rên rỉ, cô ấy không đánh trả và cô ấy không chạy trốn. Cô ấy chấp nhận bị đánh đập như một phần của cuộc sống; Hãy chấp nhận nó như cuộc sống của một ngư dân phải đương đầu với sóng to gió lớn. Nếu bạn muốn tồn tại, bạn phải chấp nhận nó.

Tuy nhiên, người phụ nữ cũng rất tự hào. Chỉ sau khi biết hành động bạo lực của chồng trước sự chứng kiến của Phác và một người xa lạ, cô mới cảm thấy đau đớn – đau đớn, xấu hổ và tủi nhục. Đây chắc chắn không chỉ là nỗi đau thể xác. Nước mắt buồn của người phụ nữ trào ra. Đó là giọt nước mắt của sự lao động vất vả và đau khổ. Bà không muốn ai nhìn thấy và xót xa cho mình, kể cả đứa con trai yêu quý của bà, nhất là một người xa lạ. Thân xác bị chà đạp, nhân phẩm bị xâm phạm nhưng người phụ nữ ấy không cam tâm – sự nhẫn nhịn của một người có nhân phẩm, lòng tự trọng và hiểu đời, có tình thương con vô bờ bến.

+ Khi ở tòa án huyện, cũng chính người đàn bà ấy đã đem đến cho Phùng, Đẩu và người đọc những cảm xúc mới lạ. Bị gọi đến tòa để giải quyết việc gia đình, thoạt tiên chị ngại ngùng, tìm một góc đường ngồi. Anh ấy cảm thấy sợ hãi khi đi vào một không gian xa lạ. Em thật nhỏ bé, tội nghiệp nơi công cộng ấy. Thế ngồi thụ động, mặc dù được Đẩu và Phùng chia sẻ, đồng cảm.

+ Nguyễn Minh Châu đã dụng công làm nổi bật sự thay đổi trong ngôn ngữ, thái độ của người đàn bà hàng chài. Với chánh án Đẩu, nghệ sĩ Phùng, lúc đầu xưng hô xưng con, có lúc lại năn nỉ tôi lạy tòa. Khi lấy lại được tự tin, tâm trạng thay đổi, người phụ nữ đột ngột đổi xưng hô: “Cảm ơn các bạn! Đây là những lời thật lòng của tôi, cảm ơn các bạn. Các chú rất tốt, nhưng họ không phải là những người làm việc chăm chỉ…” Thay thế ngoạn mục.

+ Người phụ nữ chấp nhận đau khổ, coi đó là điều hiển nhiên. Mẹ sống vì con chứ không vì mình. Đàn bà mà chấp nhận đàn ông nhậu nhẹt thì cũng chấp nhận bị đánh, chỉ xin chồng đánh lên bờ xuống ruộng cho con cái xem. Đó cũng là một cách ứng xử nhân văn.

Ở đây, có lẽ, cuộc sống đã chiến thắng. Nghèo khó, không có quyền hành, nhưng tấm lòng của một người thương con, hiểu lẽ đời cũng có sức công phá mạnh mẽ. Nó đã đánh thức chánh án Đẩu và nghệ sĩ Phùng và nhận ra nhiều điều.

Có thể nói cô hàng chài là biểu tượng của tình mẫu tử. Cô ấy tan vỡ vì cô ấy yêu con mình; Cô cảm nhận và chấp nhận chia sẻ nỗi đau với chồng, cảm thông và tha thứ cho chồng. Với cô, một gia đình hạnh phúc là một gia đình có đầy đủ các thành viên, cho dù họ sứt mẻ và không hoàn thiện về mặt tính cách.

3. Điểm giống và khác nhau giữa hai hình tượng người mẹ cả về nội dung và hình thức nghệ thuật:

– Tương tự: Cả hai nhân vật đều là những thân phận nhỏ bé, là nạn nhân của hoàn cảnh. Vẻ đẹp quý giá của họ bị che lấp bởi cuộc sống đau khổ của họ. Cả hai đều được mô tả chi tiết thực tế…

– đặc biệt: Vẻ đẹp thể hiện ở nhân vật người vợ nhặt chủ yếu là phẩm chất của một nàng dâu mới, được thể hiện qua những chi tiết đầy hương vị hóm hỉnh, giữa nạn đói thê thảm. Vẻ đẹp ẩn chứa trong nhân vật bà hàng chài là phẩm chất của một người mẹ lam lũ với cuộc đời, được thể hiện qua những chi tiết gay cấn, trong hoàn cảnh gia đình bị bạo hành…

4. Giải thích sự khác biệt.

– Vẻ đẹp tiềm ẩn của người vợ được đặt trong quá trình phát triển, biến đổi từ thấp đến cao (cảm hứng lãng mạn), còn người hàng chài thì tĩnh tại, không thay đổi như hiện thực đau đớn đang tồn tại (cảm hứng thế giới – đời tư mưu cầu lại cảm nhận)

– Sự khác biệt giữa hạng người (Người đàn bà nhặt) và quan niệm khác người (Chiếc thuyền ngoài xa) đã tạo nên sự khác biệt này.

→ Hai nhà văn với hai ngòi bút khác nhau, hai tính cách khác nhau nhưng khi cùng viết về hai người phụ nữ ở hai hoàn cảnh khác nhau thì cả hai đều đặt ngòi bút trong tâm thế tìm kiếm, khám phá và ngợi ca người phụ nữ có số phận đáng thương, cuộc đời đáng thương. Họ là những con người vô danh trở thành những nét khái quát nghệ thuật độc đáo. Từ vẻ đẹp của họ cho thấy niềm tin vào những phẩm chất của con người ngay cả trong những hoàn cảnh khó khăn nhất.

“Tác phẩm thực sự không kết thúc ở trang cuối cùng, sức mạnh kể chuyện không bao giờ cạn kiệt khi câu chuyện của các nhân vật kết thúc.” Tác phẩm đi vào tâm hồn và tâm thức người đọc, tiếp tục sống và hoạt động như một sức mạnh bên trong, như sự day dứt và ánh sáng của lương tâm, nó không bao giờ phai nhạt như thơ ca của sự thật.” (Aimatốp). Cả hai nhà văn đều đề cao vẻ đẹp của người phụ nữ, họ sống trong những hoàn cảnh khác nhau nhưng đều thể hiện vẻ đẹp và một đời sống tinh thần đáng quý. Điều này khẳng định tư tưởng nhân đạo và ngòi bút hiện thực sâu sắc của nhà văn.