
Hình tượng nhân vật Mata trong truyện “Rắn rừng”.
Vẻ đẹp của con người Tây Nguyên được miêu tả qua những nhân vật cụ thể như: bà cụ, Tnú, Dít, bé Heng. Tất cả những nhân vật này đều có nét đẹp chung là lòng yêu nước nồng nàn, lòng căm thù giặc sâu sắc, tuyệt đối trung thành với cách mạng, dũng cảm, gan dạ, kiên cường trước kẻ thù. Tuy nhiên, bên cạnh những nét đẹp chung, mỗi thế hệ người Tây Nguyên lại có những nét đẹp riêng. Hình tượng nhân vật bà lãocủa vị già làng đáng kính, mang đậm dấu ấn của sử thi.
Anh Matt là đại diện tiêu biểu cho vẻ đẹp của thế hệ cha anh. Một già làng khôn ngoan và lanh lợi, một con người vẫn còn dấu vết siêu phàm của những ông già trong truyện thần thoại giả tưởng. Nói như Nguyễn Trung Thành”Người là cội nguồn của Cao nguyên miền Trung khi đất đai lớn lên”. tiếp tục cho đến ngày nay. Nó như một lịch sử bao trùm nhưng không làm lu mờ đi tính liên tục và mãnh liệt ngày càng mạnh mẽ, tinh vi và tự giác hơn với các thế hệ sau.” Như vậy, ông Matt đại diện cho thế hệ đầu tiên của những người dân Tây Nguyên đã từng chiến đấu. chống thực dân Pháp, nay đã già nhưng vẫn cùng con cháu chiến đấu chống đế quốc Mỹ.
Bà cụ vẫn khỏe mạnh. Vẻ đẹp của Ma được cảm nhận qua đôi mắt của Tnú. Sau 3 năm anh xuất ngũ trở về, thời gian đó có nhiều thay đổi nhưng anh Matt không hề thay đổi theo thời gian. “Bàn tay nặng trĩu của mẹ anh bấu chặt vào vai anh như gọng kìm sắt. Bàn tay ấy như tiếp thêm sức mạnh cho Tnu, cho anh niềm tin. Đúng là ông Matt không thay đổi” ông già vẫn cau có như xưa, râu ông bây giờ dài ngang ngực và vẫn đen bóng, đôi mắt vẫn sáng và xếch, vết sẹo bên má phải vẫn tỏa sáng. để ngực trần và vươn vai như một cái xà lớn.” Khi miêu tả ông Mát, nhà văn đã dùng nhiều từ “còn” để khẳng định vẻ đẹp của nhân vật ông Mát sẽ trường tồn theo thời gian, ông là chỗ dựa vững chắc của dân làng Xô Man trong cuộc chiến đấu chống lại kẻ thù. một loại cây vỏ ở núi rừng Tây Nguyên.
Bác Mát không chỉ có ngoại hình vô cùng ấn tượng mà còn có cách nói chuyện rất đặc biệt. Nhìn thấy Tú, anh phá lên cười: “Ha ha! Vác tôm lao về phía anh, ép. Được rồi!”. Ông Matt không bao giờ khen hay hay giỏi, khi hài lòng nhất ông chỉ biết nói. Cách nói của mẹ tạo động lực cho con cháu ông luôn phấn đấu và không bằng lòng với những gì mình có vì cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Sự nghiệp cứu nước của Mỹ còn gian nan và lâu dài, nên hàng ngày, hàng tháng con cháu phải ra sức.
Mặc dù cách nói chuyện của phu nhân tỏ ra rất nghiêm khắc, nhưng bà lại là một người rất tình cảm. Trước hết là tình cảm của anh dành cho Tnú. Tnú mồ côi cha mẹ từ nhỏ, bà Mết và dân làng Xô Man đã cưu mang, chăm sóc Tnú. Vì thế, tình cảm giữa Mị và Tnú như tình cha con ruột thịt. Vì vậy, khi chúng đưa Tnú đi, lực lượng này đã quay trở lại. Anh Mết đã cho Tnú một món ăn đặc biệt, đó là món canh bạc hà nấu trong ống lồ ô với một ít cá chua. Bà cụ muốn dành cho Tnú sự yêu thương, chăm sóc đặc biệt nhất.
Tình cảm của má cũng dành cho dân làng Xô Man, Nguyễn Trung Thành đã chọn một chi tiết rất cảm động để nói về tình cảm của già làng.. Đi dự đại hội binh lính, Dít được thưởng một hộp muối hạt và chia đều cho mỗi bếp. Bà Matt không ăn, bà chỉ ăn muối vì muối đó dành cho người bệnh. Và khi Tnu múc cho anh một thìa muối, anh cho mỗi người vài hạt ăn sống ngậm thật lâu trong miệng để nghe vị mặn đậm đà tan ra làm sao, liệu đó có phải là thứ muối mặn đậm đà mà bà gặp đã tặng dân làng Xơ Mana?Đó cũng là tình cảm sâu đậm về tình cảm yêu quê của ông Mát và sâu xa hơn nữa đó là tình cảm của người dân đối với cách mạng.
Càng yêu mến Tnú và nhân dân Xô Man bao nhiêu, ông Mát càng tự hào về núi rừng Tây Nguyên bấy nhiêu: Đừng ăn nó, gạo do người làng Stra làm là ngon nhất trên núi.
Với tình yêu và niềm tự hào dành cho người dân Tây Nguyên, ông Matt là người gìn giữ và truyền lại lịch sử cho con cháu. Nhiều lần ông kể câu chuyện bi tráng về cuộc đời Tnú và lịch sử đau thương hào hùng của làng Xô Man. Vì người già đã biết, người trẻ biết, người chưa biết, còn trẻ con thì không biết lai lịch của dân làng. Vì vậy, những người trong gia đình chưa quên chuyện phải nói với trẻ rằng người chết đã quên, rồi để lại ký ức cho người sống. Vì vậy, sau khi kể chuyện, ông Mett luôn dặn con cháu: “Những người có tai, có bụng yêu núi yêu đất hãy nghe và ghi nhớ, sau này khi tôi chết, các con phải kể lại. các con, các cháu.. Nghe lời dạy thiêng liêng ấy, cả làng Xô Man đều im lặng, chăm chú lắng nghe, nhất là đám trẻ con, chúng như uống vào từng lời của cụ, mắt ai cũng dán chặt vào miệng cụ. tương tự như điệu hát Khan, tiếng Hana thâu đêm suốt sáng của người dân Tây Nguyên suốt bao thế kỷ.
Ông Gặp là người lãnh đạo phong trào cách mạng làng Xô Man. Trong các cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, bọn khủng bố đã thẳng tay đàn áp tinh thần yêu nước của đồng bào Cao nguyên Trung tâm bao đời nay, người dân ngã xuống đây như thể bà Nhạn bị treo cổ, ông Nhân bị treo cổ. Xut bị treo cổ. Cho thắt cổ trên cây sung đầu làng nhưng không ai sợ, Tnú, Mai cùng các thiếu niên rất thông minh, nhanh nhẹn vào rừng bắt liên lạc với Quyết. Khi Tnú chuẩn bị vượt sông Đắc Năng đưa thư cho anh Quyết để gửi lên huyện thì lọt vào ổ phục kích của địch, chúng giam anh ở Ngục Kon Tum, tra tấn, đánh đập suốt ngày từ sáng đến trưa. .từ trưa đến chiều buộc Tna phải khai “cộng sản đâu”. Dù lưng Tnú song song với nhát đòn của quân thù nhưng Tnú vẫn đặt tay vững chãi trên bụng và nói “còn đây đây”. Sau đó, Tnú vượt ngục trở về thì anh Tnú Quyết tử vong. Dưới sự lãnh đạo của anh Mết, Tnú cùng dân làng Xô Man vào rừng mài vũ khí chuẩn bị đánh giặc.
Nhận được tin Tnú vượt ngục trở về cùng dân làng Xô Man mài giũa vũ khí chuẩn bị đánh giặc, bọn địch càng điên cuồng bắn giết, uy hiếp tinh thần Dít. Sau đó, họ tra tấn và đánh đập Mai và con trai cô cho đến chết. Tại đó, anh nhảy xuống cứu vợ con thì bị địch đốt 10 đầu ngón tay. Ông Matt ra lệnh cho đồng khởi xướng, “Cắt! Cắt đứt”. Mệnh lệnh của ông ngắn gọn, nhưng vang vọng khắp núi rừng Cao nguyên Trung tâm: “Ông Met đặt ngọn giáo xuống sàn, một giọng nói vang lên, thế là xong. Đốt lửa đi! Tất cả già trẻ lớn bé, Nam nữ đều phải kiếm giáo, lao, dụ, mã tấu, ai không có, năm trăm gai, châm lửa!
Theo lệnh của ông Mết, toàn thể dân làng Xô Man giương vũ khí đánh giặc, khói thuốc nổ trữ trong lòng bốc cháy dữ dội và trong phút chốc, xác 10 chiến sĩ nằm la liệt khắp nơi. Dưới sự lãnh đạo của Mr. Meta, phong trào cách mạng của làng Xô Man có bước chuyển biến quan trọng từ thế phòng ngự chuẩn bị lực lượng sang thế tiến công.
Ông Matt có kinh nghiệm đối phó với kẻ thù. Già Me và Tnú đã chứng kiến bi kịch đau thương nhất của gia đình Tnú mà cả Mị và Tnú chỉ có hai bàn tay trắng nên không thể đánh giặc, nhưng Tnú thì khác, anh vừa đau đớn vừa bất lực. anh lao vào giữa đám lính để cứu vợ con vì lúc này trước mắt anh là 2 quả cầu lửa lớn. Nhưng anh Mát không cho vì nếu anh chỉ có hai bàn tay trắng mà đánh giặc thì chắc chắn Tnú chỉ là ngọn đuốc trong tay kẻ thù hung ác. Đây là kinh nghiệm, là chân lý ông Gặp đã đúc kết qua 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ
Với kinh nghiệm quý báu đó, ông Matthêu là người phát ngôn chân lý cách mạng của nhân dân. “Hãy nhớ, ghi chép. Sau này chết mặc bay, phải nói với con cháu rằng phải cầm súng, phải cầm giáo.” Lời dặn của mẹ được thể hiện ngắn gọn, giản dị qua những hình ảnh có ý nghĩa tượng trưng và tương phản. cách ông già Mết ám chỉ kẻ thù bán nước cướp đất, tôi cũng là lời tự xưng của ông Mát, có nghĩa là ám chỉ nhân dân làng Xô Man trong cộng đồng Tây Nguyên và mọi người yêu nước .. Súng và giáo là ẩn dụ của vũ khí và vật chất, nhưng nếu súng đại diện cho vũ khí hiện đại, thì giáo là đại diện cho vũ khí thô sơ do chính anh ta chế tạo.
Bằng hình thức tương phản và cách nói giản dị, mộc mạc, nhân vật ông Mát đã thể hiện một tư tưởng lớn, phải dùng vũ khí để đáp lại vũ khí, phải dùng bạo lực cách mạng để chống lại bạo lực của kẻ thù. Ông kín đáo khẳng định tầm quan trọng của vũ khí vật chất, đó cũng là tư tưởng lớn của C.Mác: “Vũ khí phê phán không thể thay thế phê phán bằng vũ khí lực lượng vật chất có thể đánh đổ lực lượng vật chất”. lực lượng vật chất”. Lời khẳng định của Matthêu đã cho thấy quy luật của phong trào đấu tranh cách mạng, có áp bức thì có đấu tranh. Đây là sự thật rút ra từ máu và nước mắt của Cao Nguyên Miền Trung. Đây cũng là sự thật lịch sử của Cuộc Chiến Quê Hương.
Hình tượng nhân vật bà lão nó tượng trưng cho vẻ đẹp của những con người từng trải trong chiến tranh, dày dặn kinh nghiệm đối phó với kẻ thù. Đó là cây to nhất, khỏe nhất ở núi rừng Tây Nguyên mà Nguyễn Trung Thành từng so tài.
Phân tích truyện ngắn Rừng xà nu của Nguyễn Trung Thành