Có ý kiến cho rằng: Phong cách văn chương trước hết được thể hiện ở cách nhìn, cách cảm điều tra trong giọng văn riêng của tác giả.
Bằng cách phân tích tùy ý Vâng thuyền sông Nguyễn Tuân, chứng minh nhận định trên.
Nghệ thuật là lĩnh vực của sự độc bản nên đòi hỏi người sáng tạo phải tạo ra nét độc đáo, mới lạ riêng thể hiện trong tác phẩm của mình. Tức là tác giả phải tạo cho mình một phong cách sáng tác, đó là phương tiện nhận diện bộ mặt của mỗi tác giả, nét độc đáo không thể chối cãi của anh ta. Vì vậy, phong cách được thể hiện qua nhiều yếu tố, và bàn về vấn đề này ông có ý kiến cho rằng: “Phong cách văn học trước hết thể hiện ở cách nhìn, cách cảm, điều tra ở giọng điệu riêng của tác giả”.. Đây là một nhận định vô cùng chính xác, là kim chỉ nam cho mọi sáng tác của tác giả và có lẽ Nguyễn Tuân với “Người lái đò sông Đà” là một điển hình cho ý kiến này.
Phong cách văn chương là phạm trù thẩm mỹ chỉ sự thống nhất tương đối ổn định của hệ thống hình tượng, phương diện nghệ thuật, thể hiện nhãn quan độc đáo trong sáng tạo của nhà văn, của nền văn học dân tộc. Quá trình sáng tạo không chỉ là quá trình tư duy, là quá trình thể hiện, tái hiện hay tái hiện hiện thực đời sống, mà còn là sự chuyển tải biết bao tư tưởng, tình cảm, cảm xúc và hoạt động nội tâm, tâm hồn của nhà văn. Đó cũng là một quá trình tìm lại chính mình. Các nghệ sĩ lớn trước đây thường nhấn mạnh tầm quan trọng của cá tính và sự độc đáo của cá nhân trong sáng tạo nghệ thuật.
Dòng đời không bao giờ lặp lại, văn chương là tấm gương phản chiếu cuộc đời nên không thể sống trong tấm gương phản chiếu. Chính vì những yếu tố mới đó mà nhà văn phải có phong cách bởi bản chất của văn chương là sáng tạo, sáng tạo chính là yếu tố làm cho văn chương có sức hấp dẫn và trường tồn. Vì vậy, sáng tạo ra một phong cách không phải là điều dễ dàng mà phải qua sự rèn luyện óc tìm tòi, quan sát tỉ mỉ thì kết quả là sự thể hiện phong cách nghệ thuật thể hiện ở cách chọn đề tài, chủ đề. Để đạt được điều này đòi hỏi tác giả phải có cách nhìn, cách cảm nhận và khám phá trong giọng văn trong sáng của tác giả. Tức là người viết phải tự mình tìm hiểu, quan sát sự vật, sự việc và cảm nhận chúng rung động với những rung động mạnh mẽ như thế nào, phát huy nhận thức, tìm kiếm, khai thác, tìm tòi sâu vào nội dung vấn đề rồi thu thập cứ liệu, sử dụng giọng văn độc đáo của mình và ngòi bút để thể hiện sự mới lạ đó.
Nguyễn Tuân là một điển hình của phong cách văn chương ấy. Ông là người uyên bác, tài hoa, không nề hà công việc mà cố gắng quan sát, nghiên cứu, vận dụng kho cảm nhận phong phú và liên tưởng bạn bè để tìm ra những câu nói xác đáng nhất, lay động lòng người nhất. Hình ảnh sông Đà Và thuyền trên sông đà TRONG “Người lái đò sông Đà” là minh chứng cho cách nhìn, cách cảm nhận điều tra độc đáo của nhà văn.
Trước hết, phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân thể hiện qua cách nhìn, cách cảm nhận khám phá vẻ đẹp của sự vật dưới góc độ văn hóa, thẩm mỹ. Dưới sự quan sát của Nguyễn Tuân, sông Đà không còn là một vật vô tri, vô giác hay một hình ảnh thiên nhiên thuần túy, mà hiện lên như một con người với hai nét tính cách đối lập. vừa dữ dội vừa trữ tình. Khi sông Đà hung dữ, nó trở thành kẻ thù số một của con người và luôn chọc giận chính nó, mẹ nó đối với người lái đò sông Đà. Nhưng đây chính là vẻ đẹp của sông Đà, bởi chính sự tàn bạo này tạo nên giá trị thực của dòng sông, với nguồn năng lượng thủy điện hàng ngày phục vụ cuộc sống của người dân. Ngược lại, khi dòng sông Đà trữ tình hóa thân thành một cô gái xinh đẹp với mái tóc dài óng ả, mượt mà, lãng mạn, nữ tính càng tô điểm thêm cho vẻ đẹp của đất trời Tây Bắc. Chân Sông Đà dài như mái tóc trữ tình, tóc và rễ nàng ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc, hoa ban nở, hoa gạo tháng hai, và những ngọn núi Mèo trập trùng cao ngút ngàn.
Nếu không có óc quan sát, sự tinh tế và tỉ mỉ, Nguyễn Tuân không thể có cái nhìn về cảnh vật cũng như đường đi của sông Đà. Đến cảnh đá hai bên bờ sông, người đọc bắt gặp một cảnh vừa cao vừa hẹp, dựng lên bức tường thành chắn hết ánh nắng từ Bình Ngô đại cáo bỗng sống dậy như họng hươu lao từ bên này sang bên kia. , nhìn với cái lạnh âm ỉ Ngay cả trong mùa hè , cảm thấy lạnh rồi hát Đôi giày nóng bỏng đi hàng trăm km với tốc độ của một dòng nước khổng lồ, sóng, đá và gió. Như thể chúng ta hợp lực, cả con sóng dường như dội vào một cuộn “Nước đóng băng, đá đập vào sóng, sóng vỗ vào gió, quanh năm gió gào như mắc nợ hầu hết những người lái đò trên sông Đà qua đây”..
Nước sông Đà đoạn qua Mường Lát sâu, hẹp rồi xoáy như chiếc giếng bê tông được hạ xuống sông để chuẩn bị đổ móng cầu. “Nước ở đây thở và kêu như cái trục, như quả bóng ngạt thở, sủi bọt như đổ dầu sôi vào”… Việc tác giả quan sát tiếng thác của dòng sông từ xa đến gần, qua tiếng thác thể hiện sự hung dữ của dòng sông, âm thanh đó được nhân hóa trở thành tiếng nói của một kẻ nham hiểm, bội bạc. Không những thế, tiếng thác còn được thú hóa thành tiếng của đàn trâu ngàn mộng làm tổ trong rừng sâu rừng trúc đốt phá rừng lửa, rừng lửa cũng đang gầm vang đàn trâu đang cháy.
Tất cả những điều đó đã miêu tả rất chi tiết về dòng sông hung bạo mà ít nhà văn, nhà thơ nào có được bằng hai con mắt tinh tường, điều này cũng được thể hiện trong cách cảm nhận dòng sông thơ mộng, trữ tình của Nguyễn. Nghe từ máy bay. Sông Đà có lúc như một sợi dây ngoằn ngoèo khi Hổ xuống, lúc lại như một bức tranh trữ tình trên mái tóc mềm mại, mong manh. Mái tóc ngôi nhà duyên dáng được điểm tô bởi sắc trắng của hoa và sắc đỏ của hoa. ẩn hiện trong không gian mù sương của đất trời Tây Bắc. Vẻ đẹp hư ảo lãng mạn hiện thực không dừng lại ở đó, nhà văn còn quan sát sông Đà trong các thời kỳ khác nhau và nhận thấy nước sông thay đổi như thế nào theo mùa. Xuân xanh, xanh ngọc bích “xuân đồng xanh ngọc” nhưng nước sông Đà không đổi sang màu xanh cánh hến của sông Lê. Nước sông mùa thu Nếu đỏ như da người đầy rẫy, sao mỗi độ về lại bực bội?”
Phong cách riêng biệt của Nguyễn Tuân không chỉ thể hiện ở cách nhìn, cách cảm mà còn thể hiện ở giọng điệu của tác giả. Và phương tiện chính là tài sử dụng ngôn ngữ của ông, ngôn ngữ trong tác phẩm của Nguyễn Tuân không chỉ vô cùng phong phú, đa dạng kết hợp với vốn tri thức của nhiều ngành, nghề mà còn sử dụng những động từ mạnh. Ông có biệt tài chơi chữ bằng cách phát huy tối đa tác dụng của những động từ mạnh, mà theo thống kê sơ bộ xuyên suốt tác phẩm. “Người lái đò sông Đà”, người viết đã sử dụng trên 300 động từ. Đặc biệt khi miêu tả sự dữ dội, dữ dội của dòng sông hoang dã Nguyễn Tuân rất giàu hình ảnh, đa dạng về ngữ điệu, giọng điệu giúp người đọc cảm nhận được những diện mạo đa chiều, những rung động mãnh liệt của nhà thơ. của nhà văn trước dòng sông Đà. Kết hợp với những câu có cấu trúc trùng điệp, sử dụng các từ cùng trường liên tưởng chia thành nhiều câu nối tiếp nhau cũng góp phần tái hiện vẻ đẹp của sông Đà.
Tóm lại, tùy bút của Nguyễn Tuân rất gần với ký và thấm đẫm yếu tố hiện thực, từ đó có thể thấy, chính vẻ ngoài tinh tế, chi tiết và vốn tri thức của ông đã tạo nên một nét riêng trong phong cách mà chỉ Nguyễn Tuân mới phải tuân theo. Có thể nói, dòng sông Đà chảy qua vùng Tây Bắc xa xôi Tổ quốc, với vẻ đẹp phong phú và đa dạng, có một dòng sông chỉ chảy vào trong văn của Nguyễn Tuân đã để lại ấn tượng mạnh mẽ trong lòng người đọc. Đồng thời góp phần làm phong phú nền văn học nước nhà.
Vì vậy, phong cách văn chương thể hiện trên hết ở cách nhìn, cách cảm nhận nghiên cứu trong giọng điệu riêng của tác giả là một ý kiến hoàn toàn đúng. Qua đây có thể thấy, nhiệm vụ của mỗi nhà văn là phải luôn tìm tòi, sáng tạo với vốn kiến thức ngôn ngữ phong phú, nhằm tạo ra một phong cách đặc sắc, không lẫn vào đâu được. Đồng thời, người đọc cũng cần tìm hiểu, giao lưu để kết thân với tác giả, hiểu được tư tưởng, tình cảm mà nhà văn muốn gửi gắm trong tác phẩm.
Phân tích bài Người lái đò sông Đà của Nguyễn Tuân
