Luyện tập một số phép tu từ ngữ âm
TÔI – TÔI TẠO TẠO TẠM THỜI VÀ SUY NGHĨ CHO CÂU NÓI
1. Nhận xét về nhịp điệu, cách phối hợp âm thanh (cùng với phép lặp cú pháp, phép lặp từ ngữ) để tạo âm hưởng hùng hồn, mạnh mẽ cho câu nói trong ví dụ sau:
Một dân tộc đã anh dũng chống ách nô lệ của Pháp hơn 80 năm, một dân tộc đã nhiều năm anh dũng đứng về phía Đồng minh chống phát xít, dân tộc đó phải được tự do! Người dân phải được độc lập!
(Hồ Chí Minh, Tuyên ngôn độc lập)
Chú ý đến:
– Phối hợp cự ly ngắn và cự ly dài;
– Thay đổi bộ cân bằng, phong vũ biểu ở cuối mỗi phạm vi;
– Mở hoặc kết thúc một âm tiết ở cuối mỗi ô nhịp.
2. Phân tích tác dụng của âm thanh, nhịp điệu (có sự phối hợp với lặp từ, lặp cấu trúc cú pháp) trong việc tạo nên sắc thái hùng hồn, thiêng liêng của lời kêu gọi cứu trái đất (đoạn trích) (chú ý về vần, ngắt nhịp, đối xứng):
Mọi đàn ông, đàn bà, già trẻ, không phân biệt tôn giáo, đảng phái, dân tộc, mọi người Việt Nam đều phải đứng lên đánh thực dân Pháp cứu nước. Ai có điểm tham quan. Ai có kiếm thì dùng gươm, ai không có gươm thì dùng cuốc, thuổng hoặc dùi cui. Ai cũng phải ra sức chống thực dân Pháp cứu nước.
(Hồ Chí Minh, Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến)
3. Nhịp điệu, âm vang trong đoạn văn sau phù hợp với việc khẳng định, ca ngợi sức mạnh, ý chí của cây tre, hình ảnh biểu tượng của dân tộc Việt Nam. Hãy phá vỡ nó để làm cho nó rõ ràng.
Gậy tre, cọc tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre tấn công xe tăng và pháo binh. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái tranh, giữ ruộng lúa chín. Hy sinh cây tre để bảo vệ hệ thống con người. Tre, anh hùng của công việc. Tre, anh hùng chiến đấu.
(Thép mới, cây tre Việt Nam)
II – ÂM TIN NHẮN, NHỚ, ÂM TIN NHẮN
1. Phân tích tác dụng tạo hình của phép điệp ngữ thứ nhất trong các câu sau:
a) Dưới ánh trăng gọi hè
Phần trên cùng của tường lửa lóe lên và tăng vọt.
(Nguyễn Du, Truyện Kiều)
b) Mặt ao soi bóng dưới ánh trăng.
(Nguyễn Khuyến, Uống rượu mùa thu)
2. Vần nào được lặp lại nhiều nhất trong đoạn văn sau? Nêu tác dụng thể hiện các sắc thái ý nghĩa của vần đó.
Những chiếc lá có màu đỏ ở ngọn cây
Một con sếu lạnh lùng bay qua bầu trời
Hết đông rồi em ơi
Nhưng con én đã gọi bạn vào mùa xuân!
(Hả, Bài Ca Mùa Xuân)
Đi xuống một khúc cua dốc
Lợn hút rượu ngửi trời
Lên ngàn thước, ngàn thước xuống
Nhà ai Pha Luông rơi xa.
(Quang Dũng, Tây Tiến)
Đoạn thơ trên gợi ra một khung cảnh núi rừng hiểm trở, những khó khăn, gian khổ của cuộc hành quân là do sự góp sức của nhiều yếu tố (kể cả yếu tố phi ngữ âm). Hãy phân tích khối lượng:
– Nhịp thơ.
– Sự kết hợp các thanh bằng và bằng ở ba dòng đầu của bài thơ và việc sử dụng các thanh bằng (ngôn giao) ở dòng cuối.
– Các yếu tố từ láy: từ ghép, phép đối, lặp từ, nhân hóa.
– Lặp cú pháp.
*Soạn bài:
I. Tạo nhịp điệu, âm vang cho câu văn
Câu hỏi 1:
– Phối hợp ngắn hạn và dài hạn:
+ Một dân tộc – anh dũng – chống ách nô lệ Pháp hơn 80 năm: 3 – 3 – 11.
+ Có người – phải rảnh: 3 – 4
+ Dân tộc ấy – phải được độc lập: 3 – 4
– Thay đổi equalizer, barometer ở cuối mỗi quãng:
+ dân tộc (T), góc độ (T) (hai bộ phận câu này giống nhau và cân bằng lẫn nhau).
+ mà (T), làm (B)
+ mà (T), làm cho (T)
– Mở hoặc kết thúc một âm tiết ở cuối mỗi ô nhịp:
+ dân tộc, góc (đóng); bây giờ mở)
+ đó (đã đóng); làm (mở)
+ đó (đã đóng); đặt (mở)
câu thơ thứ 2:
Để tạo nên giọng điệu hùng hồn, thánh thót của lời kêu gọi cứu lấy trái đất, đoạn văn đã kết hợp các yếu tố sau:
– Chính tả kết hợp với phép đối. Không chỉ lặp lại từ ngữ, mà còn lặp lại cấu trúc ngữ pháp và nhịp điệu. Câu đầu tiên được lặp lại là: 4/2/4/2. Không chỉ đối xứng về từ ngữ mà còn đối xứng về nhịp điệu và cấu trúc ngữ pháp (Tất cả các cấu trúc ngữ pháp đều là C – V – P).
– Câu văn là văn xuôi, nhưng ở một số vị trí nó có vần (bà và bà lão, súng trường và súng trường).
– Sự kết hợp giữa nhịp ngắn (đoạn đầu câu 1,2,3) với nhịp kéo dài (đoạn cuối câu 1,4) tạo nên âm hưởng khi thong thả, khi dồn dập. Con rồng đó trả lời cuộc gọi thánh để cứu trái đất.
câu hỏi 3:
Nhịp điệu các câu thơ có lúc nhanh, có lúc chậm thể hiện tình cảm thiết tha, tự hào của tác giả đối với cây tre và mảnh đất tươi đẹp thân yêu.
Nhiều phách ngắn, chắc, khỏe.
Nhân cách hóa từ vựng và sử dụng nhiều động từ mang nghĩa chủ động (chống lại, tự nguyện, cứu, hy sinh, bảo vệ).
– Hai câu cuối vừa lặp từ, vừa cấu tạo ngữ pháp, vừa súc tích, không dùng động từ và ngắt nghỉ sau từ “tre” ở đầu câu tạo ấn tượng ngợi ca rõ rệt công lao của tre.
II. Sự ám chỉ, sự ám chỉ, sự ám chỉ
Câu hỏi 1:
Một. Sự lặp lại và phối hợp của bốn phụ âm đầu (l) trong tiếng nổ lách tách của hoa lựu diễn tả trạng thái ẩn hiện trên bề mặt rộng lớn của hoa lựu (đỏ như lửa và lóe lên trên cành như ngọn lửa thoắt ẩn, thoắt hiện, có lúc ló dạng). nó nhấp nháy, đôi khi nó ẩn trong lá).
b. Trong câu thơ còn có sự kết hợp của phụ âm đầu l (4 lần). Nó diễn tả tình trạng của ánh trăng phản chiếu trên mặt nước ao: ánh trăng như mở rộng ra, mở rộng ra và choáng cả mặt không gian trên mặt ao.
câu thơ thứ 2:
– Trong bài ca của Tố Hữu, ang ang được lặp lại nhiều nhất (7 lần): Bằng, Đằng, Giang, Mọc, Là, Ngang, Sang.
– Vần là một vần mở rộng (ở đây là một dải phẳng) nên tạo cảm giác mở rộng, mở rộng ra một không gian lớn, rộng lớn, phù hợp với không gian của mùa xuân đến với mọi người, với không khí của bài ca dao. Ca khúc mùa xuân.
– Tác dụng gợi cảm là nhờ vần điệu.
câu hỏi 3:
Đoạn thơ gợi lên cảnh núi rừng hiểm trở và những khó khăn, gian khổ của cuộc hành quân nhờ sự góp sức của nhiều yếu tố:
– Nhịp 4 – 3 ở ba câu thơ đầu.
– Sự kết hợp giữa thanh T và thanh B ở ba câu thơ đầu, trong đó câu đầu thiên về T. Câu thứ tư nghiêng về B. Tất cả đều gợi tả một không gian hiểm trở và mang sắc thái tráng lệ. , mạnh . Dòng cuối của khổ thơ toàn vần B gợi không khí thoáng đãng, rộng rãi trải ra trước mắt khi ta vượt qua một chặng đường gian nan.
– Dùng từ gợi: quanh co, thăm thẳm, hấp dẫn. Sử dụng các trạng từ: dốc đứng / dốc đứng; Một nghìn thước lên / một ngàn thước xuống. Phép lặp từ: dốc đứng, nghìn thước. Nhân cách hóa: Súng thơm như trời.
– Lặp cú pháp ở câu 1 và câu 3.
